Uit het archief van www.buddha-dharma.nl






VIETNAM

de Garuda op de Boi Khe-tempel

Mei 2020
Hoewel van hieruit in 2014 een driedelige serie blogs online is gezet over aspecten van de boeddhistiche kunst in Vietnam blijft het toch een beetje een verre familie-verhaal. We zien er aspecten in van indiase invloeden, van overige zuid-aziatische, en van chinese, van alles wat.

Nhan Danh heeft op 5 mei 2020 een mooie fotopagina online gezet over de "eeuwenoude Boi Khe-tempel" net buiten Hanoi. De eerste gebouwen van de tempel zouden gebouwd zijn in 1338, onder de Tran-Dynastie. De lezer kan door op de fotos te klikken een uitvergroot beeld krijgen van uiterlijk en innerlijk van dit complex.

Het lijkt aardig hier even in te gaan op een van de fotos waarop we een garuda zien, u weet wel, van de indonesische luchtvaart-maatschappij Garuda.
Het woord Garuda (Skr.), of Garula (Pāli - een punt onder de -d-, resp. de -l-) komt voor in de vijfde-eeuwse, post-canonieke Visuddhi Magga (regel 206), en de eveneens behoorlijk late (naar mijn mening) Vimāna-vatthu (regel 9) en de Dhammapāda-atthakathā (regel i.144).

Het hinduïsme kent de Garuda Purāna, een van de 18 grote (Mahā) purānas, vertellingen die in enkele gevallen doorliepen tot in de vroege middeleeuwen. De Garuda Purāna kwam tot stand binnen het vaisnavisme en zou in een eerste versie geschreven zijn in de eerste eeuw voor de westerse jaartelling. De versie die nu bekend is heeft 16000 slokas ("verzen").

En dan moeten we concluderen dat het beeld van Garuda zoals dat in het boeddhisme is terechtgekomen, daar is geland via Vishnu-aanhangers. En we moeten ook concluderen dat Buchanan (Journal of .., Delhi 1989, p.79 - zijn reis door Bihar), en Jan Brandes (Brandes Verhandelingen, uitg. en jaartal onbekend, dl.2 p.3 over Java) die een Garuda-beeld, respectievelijk een Garuda-inscriptie tegenkwamen, te maken hadden met een syncretisch gevalletje.
Het beeld, resp. de inscriptie met de naam Garuda zou een initiatief geweest kunnen zijn van genoemde Vishnu-aanhangers. Maar ook anderen, boeddhisten, kunnen dit een nieuw en modern idee gevonden hebben met leeraspecten waar je wat aan had, toen.
Brandes heeft het dan over een opschrift op een steen "waarop ook een Garuda-zegel uitgehouwen is", (een steen) "die indertijd te Simpang (hoofdplaats Soerabaja) stond" en nu waarschijnlijk in het nationale museum van Indonesië te vinden is.

Het zou vreemd gevonden kunnen worden dat de indonesische luchtvaartmaatschappij dan weliswaar de mytische vogel heeft gekozen waarop de hindugod Vishnu zich voortbewoog, maar dan willens-nillens ook verwijst naar de purāna-inhoud over sterven, de dood "an sich", en wat daarna, enzovoorts. Dat is toch iets waar iemand die een vlucht boekt niet in eerste instantie aan wil denken.
Daar denkt hij, de Indonesiër van geboorte, dan ook niet aan. In het volksgeloof, of liever, in de kennis van volkeren die nog heel dicht bij de natuur leven, is de garuda de vogel die gifitige slangen eet. Daarmee is het een, weliswaar mythisch, dier dat de mens zeer nabij staat.

Zo wordt in India op 29 en 30 november een "fair" gehouden in de Subramánya Swamy-tempels, vooral in de deelstaat Karnátaka. Subramánya Swamy is identiek aan de hindu-godheid Múrugan. Deze Subramánya, zo zegt de hindu-mythologie, bood bescherming aan de slangen toen ze aangevallen werden door de Garuda. Onder die slangen die Subramánya/Múrugan's bescherming genoten bevond zich de hoofd-slang, om het zo te zeggen, Vásuki, die we kennen van het vedische onstaansverhaal: de goden gebruikten Vásuki's staart om de oceaan van merk te karnen, en uit die brokstukken ontstond de aarde. Maar dat was voordat de slangen onder bescherming moesten worden gesteld, uiteraard.






Deze pagina is er een op de site www.buddha-dharma.nl
www.buddha-dharma.nl is eigendom van White Jade River, Instituut voor Boeddhisme