Indien dat inderdaad het geval is wordt het mogelijk dat bijvoorbeeld een volgende president de eed niet aflegt met de hand op de bijbel, maar met de hand op een ander geschrift, of zonder de hand ergens op te leggen. En inderdaad, de delen van naties die beducht zijn voor "the great replacement" (alleen wij zijn beschaafd, de anderen zijn halve wilden) zullen dit bericht zien als koren op hun molen.
We zien hoe dat op subliminaal niveau nog steeds doorwerkt. Een afgestudeerde en NRC-columnist als Haroon Sheikh (Bureau Buitenland, 13 mei) had het over "die landen daar" en hoe er toch zijn die hele leuke filosofieën hebben waar wij op aan kunnen sluiten om hen toch nog onze opvatting van democratie bij te brengen.
Hij aarzelde even — in de wereld waar hij zich los van heeft gemaakt, maar waarvan de populaire cultuur nog ergens aanwezig is, zijn woorden als hindu en boeddhist
haram — en kwam op de proppen met het "medemenselijkheid" ([d]jen) van het confucianisme.
Missionarissen en zendelingen hebben dat ook geprobeerd, en zijn er tot op zekere hoogte ook in geslaagd, maar 't blijven minderheden in een zee van zeer gevanceerde cultuur.
Een heel ander geluid hoorden we van
Ali Laïdi die aan het eind van een gesprek over de "economische oorlog" van de VS (anderen hebben het over economische en industriële spionage) opmerkt dat het maar goed is dat we niet met z'n allen het amerikaanse democratische voorbeeld zijn gaan volgen. Stel, zegt hij, dat we allemaal het "subprime-denken" hadden gevolgd, dan was in 2008 de hele wereld in een crisis terecht gekomen.
Hartverwarmend is in zijn gesprek met een redacteur van Élucid dan ook zijn pleidooi voor diversiteit: (v.a. 1:06:00) "Ik verdedig de socio-culturele diversiteit van de wereld. Het is van belang dat we in Washington, in Parijs, in Berlijn, in Algiers, .... niet op identieke manier leven. Want het is de diversiteit in de wereld die ons in staat stelt weerstand te bieden aan zeer grote crises (en deze te boven te komen)."
Stichting onder nummer 20138036.