E.e.a. vond plaats tijdens de "11th Desmond Tutu Annual Peace Lecture" in 2011. We zien in de documentaire waarom de dalai lama na verloop van tijd definitief van de uitnodigingenlijst werd verwijderd in verschillende wat we dan noemen boeddhistische landen. We herinneren ons het ernstige standje dat de lama kreeg van Sitagú sayadaw, de ingehouden afkeuring van de kant van de srilankaanse monniken die de wereld bereisden, het wijfelen van een land als Thailand — dat hem uiteindelijk toch geen inreisvisum verschafte, van landen als Taiwan en Zuid-Korea die het één keer met hem probeerden maar daarna niet weer — impliciet nodigde de lama zijn gehoor uit de eigen stroming te verlaten om zich bij hem aan te sluiten, en bovendien ageerde hij op politiek gebied zeer problematisch: 'Taiwan is deel van China' (daar gaan de Taiwanezen over, niet een gevluchte moniaal uit Tibet). Vietnam, Laos en Cambodja dachten er zelfs niet over om hem uit te nodigen, en de vrijerij met het japanse shingon, de esoterie, heeft maar een paar jaar geduurd.
Dat gezegd zijnd zijn de afgevaardigden van de dalai lama, of van zijn gelug-stroming overal welkom. Zo kregen we op 23 maart het bericht dat het Tibet-bureau in Taiwan een bijeenkomst had belegd waarbij een van de sprekers namens de afwezige dalai lama de hartelijke groeten overbracht.

Wat de dalai lama lang voor zijn gesprek met Tutu verweten werd was dat hij Boeddha's vermaningen aan de man bracht als wijsheid of gezegden die bekend waren "in Tibet", c.q. onder de tibetaanse monnik-vluchtelingen, en, zo liet hij dan doorschemeren, nergens anders.
Hij zou in de eerste jaren in India — eenmaal op rondreis over de wereld om bij regeringsleiders de zaak van Tibet te bepleiten, meer dan om het boeddhisme te verklaren aan toegestroomde menigten die het verhaal van 'veel aanhangers = verlicht spreker' gulzig oplepelden — de rest van de boeddhistische wereld wel even overnemen. Dat zou beter zijn voor iedereen, want in Tibet was immers alle kennis, en in de rest van de boeddhistische wereld was die er maar een klein beetje, en bovendien niet diepgaand genoeg — ze hadden zichzelf wijsgemaakt dat de complete boeddhistische canon alleen in Tibet aanwezig was, en nergens anders. Het tegendeel zou blijken, de lamas vielen na verloop van tijd daarover tenminste stil. En ook hierover kan ondergetekende zichzelf prijzen: Es war nicht um sonst!

De vooraanstaanden uit bovengenoemde landen verweten de lama dat hij de Boeddha's Leer tekort deed door zo de lakens naar zich toe te trekken. Die lamas citeerden zonder blikken of blozen uit de canon en deden het vervolgens voorkomen alsof ze 't allemaal zelf bedacht hadden. Dat viel vooral bij de geleerden onder de monialen elders op de wereld in zeer slechte aarde. Op jezelf (een mate van) verlichting toekennen staat volgens de monialenregels de straf van tenminste tijdelijke uitsluiting. Sitagú sayadaw zwaaide zijn vinger onder de neus van de lama. Sangha-oudsten van elders, vooral onder de theravādin, hadden er harde woorden voor over, en het heeft tot mijn uitpluizerij geduurd voordat ze begrepen dat de tibetaanse lamas nooit verder kwamen en komen dan de lagere wijding, en dat ze als gevolg geen kennis hebben van de orthodoxe levensregels en, novice zijnd, ook niet aan alle regels hoeven te voldoen.

We zouden denken dat de lama sinds die aanvaringen in met name de 90-er jaren wijzer was geworden en na verloop van tijd niet langer exclusief tibetaans zou noemen wat in feite algemeen boeddhistisch is, gekend en gedeeld door alle stromingen die er maar zijn. Maar uit het gesprek met Tutu blijkt dat die geneigdheid misschien wel een paar jaar onderdrukt is geweest, maar dat het daarna "mit voller Wucht" weer aan het oppervlak is verschenen.
Een vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn streken.