HET IN BEWEGING ZETTEN VAN HET WIEL VAN DE DHARMA


Dhammacakkappavattana Sutta


Boeddha's Eerste Leerrede
opgenomen in de Samyukta Āgama- en de Samyutta Nikāya-collecties

INTRODUCTIE







NAAR DE TEKST

de startpagina theravāda canonieke teksten

de pagina over Boeddha

Boeddha's Geboorte

Het Grote Voortgaan

De Nobele Zoektocht

De onderstaande vertaling is gemaakt aan de hand van een compromis tussen twee manuscripten, de ene is een vertaling door de Pāli Text Society, en de ander is een manuscript zoals dat gehanteerd wordt op Sri Lanka.

Deze Eerste Leerrede vinden we in de Āgama-collectie van het noordelijk boeddhisme, en in de Nikāyas van het zuidelijk boeddhisme.

Delen van het zuidelijke boeddhisme menen dat er aan deze Eerste Leerrede nog een voorafging, de Hemávata soetta die uitgesproken zou zijn ten overstaan van een grote menigte niet-menselijke wezens.
De Japanse tendai-traditie, een mahayāna-stroming, zich baserend op de indeling zoals de chinese 6de-eeuwse monnik Zhiyi die maakte, zegt dat de Avatámsaka Soetra de eerste was, en dat de Eerste Leerrede, plus alle andere redes uit de Kleine Voertuiggeschriften daar onmiddellijk op volgde.




Nadat Sakyamuni Boeddha tot Ontwaken was gekomen in dat Noordindiase retraite-oord dat bekend is geworden als Bodhgaya, zittend onder de Bodhiboom, op zijn bodhimándala of bodhimánda, zijn verlichtingszetel van 6 handjes zacht gras (kusagras in de lokale taal), overdacht Boeddha nog een paar weken lang hoe hij het Weten dat hij zojuist had verworven zou onderwijzen; welke methode en strategie hij zou hanteren.
Nadat die weg ([Pāli] magga of [Skr.] marga) was uitgestippeld maakte hij de voettocht van Bodhgaya naar Varanasi (Benares - bārānasiyam), naar het Hertenpark (migadāye) in Sarnath, in het park van de wijzen (isipátane)(1).
Daar droeg hij zijn Weten over aan de vijf asceten die hem tot voor kort hadden vergezeld, en die nog steeds toegewijd allerlei ascetische praktijken (in de onderstaande tekst wordt het zelfkwelling genoemd - atta-kilamathānuyogo) oefenden om díe kennis te verkrijgen die hen zeggen zou dat er na dit leven geen nieuw worden meer zou zijn.
Boeddha zou hen vertellen wat de juiste handelwijze is om deze rivier van geboren-worden-en-sterven voor eens en voor altijd over te steken.

Dit is een van de teksten die uit het hoofd geleerd moeten worden. Daarom zijn er veel herhalingen, en wordt er gebruik gemaakt van een zekere cadans. Binnen die herhalingen zitten hele kleine tekstverschuivingen. Enerzijds brengt het reciteren van een dergelijke tekst een zekere rust, anderzijds voorkomen die hele kleine tekstverschuivingen dat we in een soort halfslaap wegzakken, en na de achtste keer de verzen automatisch reciteren onder het uit het raam staren en aan van alles denken, behalve aan waar we mee bezig zijn.
Niet alleen is zo'n tekst dus een Leerrede die we moeten onthouden, maar ze scherpt ook onze geestelijke waakzaamheid (sati) aan.


(1) De naam van het park is in het Pāli: Isipátana-Migadáya.
Het Pāli-woord pátana = park; het Skr.; hanteert eerder ávana
Sarnath, zegt de geleerde Sanjeev Sanyal (spr.: sandjál), lag op het kruispunt van twee handelsroutes. De ene handelsroute, de uttara-path liep van Afghanistan door India tot Bengalen, door de vlaktes van de Ganges. De andere handelsroute, de dákshina-path begon ongeveer in Allahabad en ging door centraal-India. Een kleinere vertakking eindigde in Gujarat, de andere, de belangrijkste route ging naar de uiterste zuidtip van India.
De heer Sanyal meent dat Boeddha daarom koos voor deze plaats als plek voor zijn Eerste Leerrede. Ware er echter een andere plaats geweest waar beoefenaars van verschillende levensovertuigingen bijeen waren gekomen, dan had hij ongetwijfeld die plek gekozen. Anderzijds moet weer gezegd worden dat genoemde beoefenaars die allemaal afhankelijk waren, en zijn, van voedselofferingen Sarnath zullen hebben gekozen omdat daar de meeste kans bestond om min of meer gezond het leven door te komen.

Een wijze = (Pāli) isi of (Skr.): rishi

Hert is de standaard Pāli-vertaling van: miga; het Skr.: mrig of mrg wordt veel wijder gegeven: 'wilde dieren'.



Deze pagina is er een op de site www.buddha-dharma.nl
www.buddha-dharma.nl is eigendom van White Jade River, Instituut voor Boeddhisme