Sumatra
Candi Muaro Jambi
december 2020
De tijdens het Sri Vie-djaa-ja-bewind gebouwde Candi Muaro Jambi, naar architectuur identiek aan enkele in Bengalen en te Bagan, en dus gebouwd door itinerante bouwvakkers uit Bengalen, wordt hindu-boeddhistisch genoemd ligt langs de Batàng Hari-rivier. Het staat op de "tentative" lijst van de Unesco. Dat wil zeggen het is nog niet officieel aan de erfgoederenlijst toegevoegd. Het huidige indonesische bewind zal niet veel zin hebben in een verder laten onderzoeken van de site, vooral wat er "hindu", resp. "boeddhistisch" aan is, en in welke verhouding. Study Buddhism (Elisabeth Inandiak) schrijft dat het hier is geweest dat de oude Atisha(1), voordat hij in Tibet terechtkwam, het boeddhisme heeft bestudeerd. Elisabeth verwijst naar een in het Tibetaans, door Atisha (of zijn assistent ?) geschreven "An Account on Meeting with Master Serlingpa Chokyi Dakpa". Die in het tibetaans Lama Serlingpa wordt genoemd heet elders Dharma-kirti, en deze monnik-leraar zou het zijn geweest die de Candi Muaro Jambi heeft gebouwd, althans in eerste aanleg. In 1025 zeilde Atisha terug naar India (Bengalen), juist voor de zuidindiase Chola-dynastie die van Sri Vijaya op Sumatra zou aanvallen en teniet doen. De passage in het stuk van Elisabeth geeft ook de biografische gegevens van Atisha, gegevens die door andere bronnen worden ondersteund.
Het stuk werd begin december 2023 nog eens onder de aandacht gebracht. De aanhef ervan meldt de chinese pelgrim-monnik Ijing (ii djing) in 671 vanuit Canton naar India vertrekt en dan ook "Fo-lo-che" aandoet, Srivijaya volgens de franse indoloog Co-edès. Dat was dus zo'n 3-4 eeuwen voordat Atisha daar voet aan land zette en "de gouden stoepa" zag die de "tibetaanse keizer" daar had laten bouwen.
(1) Zie ook de pagina over guru-puja en die over Bengalen.
|
